Blizna a powięź – jak skutecznie pracować z tkanką bliznowatą?

Co znajdziesz w tym artykule?

✔️ Czym jest blizna i jak powstaje?
✔️ Skuteczne metody terapii blizn
✔️ Rola Masażu Tkanek Głębokich w leczeniu blizn
✔️ Praktyczne porady dla Twoich pacjentów

Jako doświadczeni fizjoterapeuci, osteopaci i integratorzy strukturalni od lat pracujemy z pacjentami zmagającymi się z problemami związanymi z bliznami. W tym artykule dzielimy się fragmentem naszej wiedzy, którą w pełni rozwijamy podczas kursu Masażu Tkanek Głębokich – zapraszamy wszystkich terapeutów (w tym studentów!), którzy chcą poszerzyć swoje kompetencje.

Blizna – jak powstaje i dlaczego wpływa na powięź?

Blizna (łac. Cicatrix) to zmiana skórna, która powstaje w wyniku uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia ubytku tkanką łączną włóknistą. Proces gojenia ran jest naturalnym mechanizmem obronnym, który wykształcił się w toku ewolucji. Co ciekawe, tylko u ludzi dochodzi do powstawania blizn – u płodu rany goją się bez śladu!

Tkanka bliznowata jest wynikiem urazów, operacji czy chorób. Może być zewnętrzna lub wewnętrzna, a jej obecność wywołuje szereg reakcji biologicznych. Niestety, blizny często powodują ból, swędzenie, problemy ze snem, a nawet stany lękowe. Szczególnie uciążliwe są blizny przerostowe, które mogą dawać objawy nawet długo po zagojeniu rany.

Fazy gojenia się blizny:

1. Faza zapalna (0–24 godziny) – brak wytrzymałości na rozciąganie, konieczna szczególna higiena.
2. Ograniczona faza zapalna (ok. 7 dni) – organizm kontroluje stan zapalny.
3. Faza gojenia (1–6 tygodni) – tworzy się nowa tkanka, ale włókna kolagenowe są jeszcze chaotyczne.
4. Faza przebudowy (6 tygodni – 2 lata) – włókna układają się prawidłowo, blizna stopniowo się wygładza.

Blizna może zaburzać funkcjonowanie układu mięśniowego, szkieletowego, nerwowego, limfatycznego, a nawet oddechowego i rozrodczego. Dlaczego?

• Ma tylko 70% włókien w porównaniu do zdrowej tkanki.
• Posiada dodatni ładunek elektromagnetyczny (ciało ma ujemny).
• Nie zawiera melaniny, mieszków włosowych ani gruczołów łojowych – dlatego zawsze różni się od otaczającej skóry.

Podczas gojenia blizna jest czerwona, ale z czasem powinna zblednąć. Jeśli pozostaje wyraźna, może wymagać interwencji terapeutycznej.

Terapia blizn – jak skutecznie pracować z tkanką bliznowatą?

Kluczowe w terapii jest uwzględnienie linii Langera – naturalnego układu włókien kolagenowych w skórze. Jeśli blizna powstanie wzdłuż tych linii, goi się lepiej i jest mniej widoczna.

Praca z blizną to proces długotrwały – organizm może wytwarzać tkankę bliznowatą nawet do 18 miesięcy od urazu! Ważne jest, aby unikać zarówno całkowitego unieruchomienia, jak i zbyt gwałtownych ruchów.

🔹 Badania potwierdzają skuteczność delikatnego dotyku!
Alastair McLoughlin podczas Polish Fascia Symposium 2020 przedstawił wyniki badań, w których po 15 minutach terapii głębokość blizn po cesarskim cięciu zmniejszyła się średnio o 32%! U jednej z pacjentek blizna skróciła się z 18,42 mm do 8,81 mm po zaledwie jednej sesji.

Dlaczego blizny bolą?

• Ograniczają przesuwalność tkanek, uciskając naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy.
• Powodują sztywność i zmniejszenie zakresu ruchu.
• Zalegający płyn limfatyczny podtrzymuje stan zapalny – dlatego tak ważny jest drenaż limfatyczny.

Komórki biorące udział w tworzeniu blizny:

• Fasciacyty – produkują kwas hialuronowy, kolagen i elastynę, poprawiając ślizg między tkankami.
• Fibroblasty – odpowiadają za tworzenie blizny, ale przy przewlekłym stanie zapalnym mogą prowadzić do przykurczów.
• Miofibroblasty – przyspieszają gojenie, ale mogą nadmiernie obkurczać ranę.

WAŻNE: Nawet 50-letnie blizny mogą reagować na terapię! Warto pracować zarówno ze świeżymi, jak i starymi zmianami.

Jak Masaż Tkanek Głębokich pomaga w terapii blizn?

✅ Poprawia elastyczność tkanek
✅ Redukuje ból i przykurcze
✅ Przyspiesza regenerację
✅ Zmniejsza widoczność blizn

Praktyczne porady dla Twoich pacjentów:

🔹 Czy blizna po operacji zawsze boli?
Nie zawsze – zależy to od indywidualnej wrażliwości i rodzaju zabiegu. Jeśli ból utrzymuje się długo, warto skonsultować się z terapeutą.

🔹 Czy blizny znikają?
Nie, ale można je spłycić i zmiękczyć dzięki odpowiedniej terapii i zabiegom (np. laseroterapii).

🔹 Jak długo blizna pozostaje czerwona?
Zwykle kilka tygodni do miesięcy, ale czasem dłużej. Jeśli utrzymuje się zaczerwienienie, warto rozważyć terapię manualną.

Chcesz nauczyć się profesjonalnej pracy z bliznami?

Zapraszamy na nasz kurs Masażu Tkanek Głębokich, gdzie kompleksowo omawiamy diagnostykę i terapię blizn. To praktyczna wiedza, która znacząco wpłynie na skuteczność Twoich terapii! 🚀

📚 Źródła:

• Longaker, M., Lorenz, P. „The Role of Stem Cells During Scarless Skin Wound Healing”
• „Scar Prevention and Management”, J. Korean Med. Sci 2014
• Lesondak, D., Maun Akey, A. „Funkcja powięzi i zastosowanie medyczne”
• Zawieja, D. „Intrinsic and Extrinsic Lymph Pumps”