Ganglion

Co znajdziesz w artykule?

• Ganglion – etiologia
• Jak może pomóc Masaż Tkanek Głębokich?
• Zobacz najlepsze porady dla Twoich pacjentów

Jako fizjoterapeuci, osteopaci i integratorzy strukturalni z wieloletnim doświadczeniem klinicznym, praktycznie każdego dnia spotykamy się z problemem ganglionów. W niniejszym artykule dzielimy się najważniejszymi informacjami, które mogą być pomocne zarówno w pracy terapeutycznej, jak i w świadomym doborze środków wspierających proces leczenia.

Ganglion – etiologia

Ganglion to potoczna nazwa niewielkiej, miękkiej wyniosłości, najczęściej pojawiającej się w okolicy nadgarstka. W terminologii medycznej mówimy o torbieli galaretowatej – łagodnej zmianie, która choć przypomina guz, nie stanowi zagrożenia onkologicznego. Wypełniona galaretowatą substancją torbiel tworzy się w obrębie stawów, a jej obecność może wpływać na komfort codziennego funkcjonowania.

Najczęściej obserwuje się gangliony na grzbietowej stronie ręki, szczególnie w okolicy stawu promieniowo-nadgarstkowego, przy połączeniu kości łódeczkowatej i księżycowatej. Po stronie dłoniowej są to zwykle pochewki ścięgien zginaczy nadgarstka oraz okolice kości promieniowej i łódeczkowatej.

Torbiele zwykle mają połączenie ze stawami lub pochewkami ścięgnistymi. Mogą mieć różny kształt i wielkość, a niektóre z nich nie łączą się z innymi strukturami. Ich powstawanie wiąże się z przeciążeniami mechanicznymi, mikrourazami oraz powtarzającymi się ruchami – np. w trakcie aktywności sportowej.

Nie bez znaczenia pozostają także urazy, zmiany zwyrodnieniowe tkanki łącznej czy stany zapalne tkanek miękkich.

Jak może pomóc Masaż Tkanek Głębokich?

Porady dla Twoich pacjentów

Ganglion objawia się jako przesuwalna, miękka wypukłość, która może towarzyszyć miejscowemu obrzękowi i tkliwości – szczególnie podczas zgięcia dłoniowego nadgarstka. Czasem występują zaburzenia czucia związane z uciskiem na struktury nerwowe.

Badanie palpacyjne, testy prowokacyjne, a także badania obrazowe, takie jak USG czy rezonans magnetyczny, pozwalają określić lokalizację i charakter zmiany. Pomocna może być również próba Allena w celu oceny unaczynienia.

Czy ganglion może pęknąć?

Tak, torbiel może pęknąć – najczęściej wskutek urazu lub nagłego nacisku. Zwykle nie stanowi to zagrożenia i może doprowadzić do samoczynnego zmniejszenia się zmiany. W rzadkich przypadkach, jeśli dolegliwości nie ustępują lub dochodzi do nawrotów, rozważa się interwencję chirurgiczną.

Ganglion – leczenie

Leczenie zachowawcze opiera się początkowo na odpoczynku oraz unikaniu ruchów nasilających objawy. Stosuje się w tym celu stabilizatory, szyny oraz inne rozwiązania wspierające unieruchomienie. Wśród sprawdzonych metod fizykoterapeutycznych warto wymienić ultradźwięki, laseroterapię, jonoforezę oraz kinesiotaping – zarówno w wersji limfatycznej, jak i stabilizacyjnej.

Produkty wspomagające stabilizację nadgarstka oraz techniki terapii tkanek miękkich są niezwykle istotnym elementem pracy z pacjentem – ich odpowiedni dobór może mieć istotny wpływ na przebieg i skuteczność terapii.

W wielu przypadkach bardzo dobre efekty przynosi terapia manualna i ćwiczenia wzmacniające oraz stabilizujące. Jeśli torbiel nie zmniejsza się, możliwe jest jej nakłucie (aspiracja) i podanie leków przeciwzapalnych.

Gdy leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub dochodzi do nawrotów, zaleca się chirurgiczne usunięcie zmienionych tkanek. Po zabiegu konieczne jest unieruchomienie nadgarstka oraz wdrożenie postępowania rehabilitacyjnego.

W pierwszych 2–3 tygodniach nadgarstek unieruchamia się całodobowo, a w celu łagodzenia bólu stosuje się środki przeciwbólowe i fizykoterapię (np. krioterapię, pole magnetyczne). Po tym czasie możliwe jest stopniowe wprowadzanie ćwiczeń czynnych, a także mobilizacji blizny – w tym celu warto korzystać ze specjalistycznych akcesoriów terapeutycznych, które wspierają regenerację i przywracają funkcję tkanek.

Po około miesiącu wprowadza się ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową, nadal kontynuując fizykoterapię i pracę z blizną. Powrót do pełnej aktywności następuje zwykle po 6 tygodniach od operacji.

Jeśli chcesz, mogę również przygotować wersję graficzną tego tekstu (np. do posta lub infografiki) albo skrót w formie materiału dla pacjentów. Czy mam coś jeszcze przeredagować?