Uszkodzenie MCL – co warto wiedzieć?

W artykule przeczytasz o:

• Uszkodzeniu więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL)
• Przyczynach i mechanizmach urazu
• Diagnostyce i objawach
• Postępowaniu leczniczym
• Praktycznych wskazówkach dla Twoich pacjentów

Jako doświadczeni fizjoterapeuci i specjaliści w dziedzinie rehabilitacji, często spotykamy się z urazami więzadła pobocznego przyśrodkowego stawu kolanowego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat, które mogą być pomocne zarówno w pracy z pacjentami, jak i w codziennej praktyce. Jeśli szukasz bardziej szczegółowych materiałów i szkoleń, zapraszamy także do zapoznania się z ofertą naszych kursów oraz do odwiedzenia sklepu z profesjonalnym sprzętem rehabilitacyjnym i medycznym.

Czym jest uszkodzenie MCL?

Więzadło poboczne przyśrodkowe, nazywane także więzadłem piszczelowym, to jedna z kluczowych struktur stabilizujących kolano w płaszczyźnie czołowej. Rozciąga się od tylno-przyśrodkowej części nadkłykcia kości udowej do tzw. „gęsiej stopki” na przyśrodkowej stronie podudzia. Więzadło to dzieli się na część powierzchowną i głęboką, współpracując ze swoim odpowiednikiem po stronie bocznej (LCL), które zapobiegają nadmiernemu koślawieniu i szpotawieniu stawu.

Jak dochodzi do uszkodzenia MCL?

Najczęściej urazy MCL powstają na skutek silnego działania siły koślawiącej na kolano — na przykład przy uderzeniu w jego boczną stronę lub nadmiernym bocznym wygięciu. Uszkodzenie może mieć różny stopień: od naciągnięcia, przez częściowe zerwanie, aż po całkowite przerwanie więzadła, najczęściej w obrębie górnego przyczepu.

Ponadto, do poważniejszych urazów dochodzi, gdy dochodzi do współistniejących ruchów rotacyjnych, które uszkadzają też inne struktury, tworząc tzw. „nieszczęśliwą triadę O’Donoghue” – obejmującą więzadło MCL, więzadło krzyżowe przednie (ACL) oraz łąkotkę przyśrodkową.

Stopnie uszkodzenia więzadła pobocznego przyśrodkowego:

• I stopień – niewielkie rozciągnięcie więzadła z minimalnym otwarciem szpary stawowej (1–4 mm)
• II stopień – częściowe uszkodzenie, umiarkowane otwarcie szpary (5–9 mm)
• III stopień – całkowite zerwanie więzadła, znaczne rozwarcie szpary (10–15 mm)

Objawy i rozpoznanie

W wywiadzie pacjenta zwykle pojawia się informacja o urazie podczas bocznego uderzenia, często z charakterystycznym trzaskiem odczuwanym po wewnętrznej stronie kolana. Typowymi symptomami są ból, obrzęk oraz tkliwość w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej. W badaniu fizykalnym kluczowy jest test odwiedzeniowy, pozwalający ocenić stopień uszkodzenia przez palpacyjne sprawdzenie stabilności stawu w różnych pozycjach zgięcia.

Postępowanie w przypadku uszkodzenia MCL

Większość izolowanych uszkodzeń więzadła MCL, zwłaszcza stopnia I i II, dobrze reaguje na leczenie zachowawcze. Kluczowe jest zmniejszenie sił koślawiących działających na kolano poprzez stosowanie specjalistycznych ortez stabilizujących lub w niektórych przypadkach unieruchomienia w opatrunku gipsowym. Ortezy dostępne w naszym sklepie zapewniają komfort i skuteczną ochronę stawu podczas procesu gojenia.

Unieruchomienie zwykle trwa do 2 tygodni, przy czym w przypadku cięższych uszkodzeń stosuje się pozycję lekkiego zgięcia (20-30 stopni). Po tym czasie zaczynamy stopniową rehabilitację, która przebiega w trzech etapach:

Faza I:
Priorytetem jest przywrócenie pełnego zakresu ruchu oraz zapobieganie zanikowi mięśnia czworogłowego. Zalecane są delikatne ćwiczenia izometryczne i fizykoterapia, np. krioterapia i elektrostymulacja, które także znajdziesz w naszym sklepie – oferujemy urządzenia do terapii zimnem oraz elektrostymulatory o profesjonalnej jakości.

Faza II:
Stopniowo wzmacniamy mięśnie kończyny, sięgając do około 80-90% siły drugiej nogi. Pacjent może wykonywać lekkie ćwiczenia obciążeniowe, takie jak przysiady do 30 stopni zgięcia. Ważne jest, aby kontrolować intensywność, by nie przeciążać kolana.

Faza III:
To czas na intensywniejsze ćwiczenia siłowe, marsze, jogging, a w dalszym etapie także bieganie. Warto jednak nadal korzystać z ortezy ochronnej, aby zapobiegać nawrotom urazu i zapewnić stabilizację stawu.

Operacja – kiedy jest konieczna?

W przypadku rozległych uszkodzeń więzadła MCL z towarzyszącymi urazami innych struktur (np. więzadeł krzyżowych) często wymagana jest operacja. Zabieg rekonstrukcyjny pozwala przywrócić stabilność kolana, ale wiąże się z dłuższym okresem rekonwalescencji i intensywną rehabilitacją.

Jakie produkty z naszego sklepu pomogą Twoim pacjentom?

W Twoim gabinecie lub klinice nie może zabraknąć wysokiej jakości ortez kolanowych, które stabilizują i odciążają staw podczas leczenia urazów MCL. Warto również zainwestować w profesjonalne urządzenia do krioterapii, elektrostymulacji i rehabilitacji mięśni, dostępne w naszej ofercie. Wszystkie produkty zostały wyselekcjonowane pod kątem skuteczności i komfortu użytkowania, aby wspierać proces zdrowienia Twoich pacjentów na każdym etapie.