Uszkodzenie więzadła pobocznego bocznego (LCL)
Spis treści:
- Co to jest uszkodzenie LCL?
- Przyczyny uszkodzenia więzadła pobocznego bocznego
- Diagnostyka uszkodzenia LCL
- Sposoby leczenia i rehabilitacji
- Jak możesz wspomóc terapię odpowiednim sprzętem?
Jako doświadczeni fizjoterapeuci i specjaliści w dziedzinie osteopatii oraz terapii strukturalnej, codziennie spotykamy się z przypadkami uszkodzeń więzadła pobocznego bocznego kolana. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat, jednak zagadnienie to jest omawiane znacznie szerzej podczas naszych kursów specjalistycznych, które polecamy zarówno profesjonalistom, jak i studentom fizjoterapii.
Co to jest uszkodzenie więzadła pobocznego bocznego (LCL)?
Więzadło poboczne boczne, zwane też więzadłem strzałkowym, jest jednym z głównych stabilizatorów bocznych stawu kolanowego. Działa w parze z więzadłem pobocznym przyśrodkowym (MCL), które zabezpiecza staw przed nadmiernym koślawieniem. LCL przeciwdziała natomiast szpotawieniu, czyli nadmiernemu wychyleniu kolana na zewnątrz. To silne pasmo biegnie od bocznej strony kości udowej do głowy kości strzałkowej i współpracuje z mięśniem naprężaczem powięzi szerokiej przez pasmo biodrowo-piszczelowe. Zarówno LCL, jak i MCL są napięte, gdy kolano jest wyprostowane, a rozluźnione podczas jego zgięcia.
Przyczyny uszkodzenia LCL
Urazy więzadła pobocznego bocznego zdarzają się rzadziej niż uszkodzenia jego przyśrodkowego odpowiednika. Zwykle dochodzi do nich w wyniku bezpośredniego uderzenia w wewnętrzną stronę kolana, które powoduje nadmierne wygięcie stawu na zewnątrz i skręcenie piszczeli. Najczęściej dochodzi do zerwania przyczepu więzadła na kości strzałkowej.
Warto jednak pamiętać, że uszkodzenia LCL często wiążą się z uszkodzeniem innych struktur w obrębie stawu, takich jak: więzadło krzyżowe tylne (PCL), łąkotka boczna czy tylno-boczny kompleks stawu. Mechanizmy rotacyjne powodują, że kontuzje są złożone i wymagają precyzyjnej diagnostyki.
Stopnie uszkodzeń LCL można podzielić na:
- I stopień – niewielkie uszkodzenie, bez zmiany długości więzadła, z odczuwalną tkliwością,
- II stopień – więzadło naciągnięte, ale ciągłość zachowana,
- III stopień – całkowite zerwanie więzadła.
Reakcje na uraz zależą także od stylu życia pacjenta. Osoba prowadząca siedzący tryb życia i z niewielką koślawością może odczuwać jedynie dyskomfort, podczas gdy aktywny sportowiec z nieprawidłową biomechaniką kolana może mieć poważne trudności w codziennych czynnościach.
Dodatkowo, ze względu na bliskość nerwu strzałkowego, w około 12–29% przypadków dochodzi do jego naciągnięcia lub uszkodzenia, co może powodować zaburzenia czucia i ruchomości, dlatego ważne jest dokładne badanie neurologiczne.
Diagnostyka uszkodzenia więzadła pobocznego bocznego
Podstawę diagnozy stanowią specjalistyczne testy manualne, takie jak:
- Test przywiedzeniowy – polega na delikatnym przesuwaniu podudzia pacjenta w kierunku przyśrodkowym, wykonywanym zarówno przy wyprostowanym kolanie, jak i przy lekkim zgięciu (20–30 stopni).
- Test zegara – polega na rotacji zewnętrznej piszczeli przy zgięciu kolana do 30 i 90 stopni; wynik uznaje się za dodatni, gdy zakres ruchu różni się między nogami o co najmniej 5 stopni.
- Odwrócony test pivot shift – staw kolanowy jest zgięty pod kątem 90 stopni i powoli prostowany z naciskiem osiowym w celu oceny tylnej translacji piszczeli, co pomaga wykryć współistniejące uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego.
Jak wygląda leczenie uszkodzenia LCL?
Przy izolowanych urazach LCL zazwyczaj możliwe jest leczenie zachowawcze. Głównym celem jest zmniejszenie niekorzystnych sił szpotawiących staw oraz redukcja bólu i stanu zapalnego. W tym okresie często stosuje się unieruchomienie kończyny przez około dwa tygodnie, po czym zalecane jest użycie ortez zabezpieczających boczną część kolana.
Równolegle warto rozpocząć wzmacnianie mięśnia czworogłowego uda – między innymi poprzez ćwiczenia izometryczne – które odgrywa kluczową rolę w stabilizacji kolana. Pomocne są także zabiegi fizykoterapeutyczne i odpowiednia farmakoterapia.
W sytuacjach, gdy uszkodzenia dotyczą również innych struktur lub występuje przewlekła niestabilność, konieczna bywa operacja polegająca na zszyciu lub rekonstrukcji więzadła. Po zabiegu ważna jest właściwa rehabilitacja, która obejmuje odciążanie kończyny przez minimum 6 tygodni, stosowanie ortez przez około 3 miesiące, stopniowe zwiększanie zakresu ruchomości i wzmacnianie mięśni.
Wsparcie z Twojego sklepu fizjoterapeutycznego
Jeśli prowadzisz rehabilitację pacjentów z uszkodzeniami więzadła pobocznego bocznego, warto zaopatrzyć się w odpowiednie produkty, które ułatwią im powrót do zdrowia. W naszym sklepie znajdziesz m.in.:
- Profesjonalne ortezy kolanowe stabilizujące boczną stronę stawu,
- Taśmy kinesiology tape do wsparcia mięśni i więzadeł,
- Piłki rehabilitacyjne do ćwiczeń izometrycznych i wzmacniających,
- Opaski kompresyjne poprawiające krążenie i zmniejszające obrzęk,
- Elektrostymulatory i urządzenia do fizykoterapii wspomagające redukcję bólu i stanów zapalnych.
Te oraz wiele innych akcesoriów znajdziesz w naszym asortymencie – produkty sprawdzone, rekomendowane przez specjalistów i przystosowane do potrzeb zarówno pacjentów, jak i terapeutów.
Jeśli chcesz, mogę pomóc w doborze sprzętu, który będzie idealnie wspierał proces rehabilitacji Twoich pacjentów. Warto postawić na profesjonalne wyposażenie, które podniesie komfort terapii i przyspieszy powrót do pełnej sprawności.